افراد ترنس برای تغییر جنسیت چه مراحلی را باید طی کنند؟

به گزارش 9صبح؛ امروزه بر خلاف گذشته تغییر جنسیت توسط افرادی که به لحاظ پزشکی دچار اختلالاتی هستند ، رواج بیشتری یافته است . کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در طول سال های اخیر عمل های جراحی متعددی بر روی افراد ترا جنسیتی یا ترنس سکشوال انجام می شود تا بتوانند به هویت دلخواه خود دست پیدا کنند .

آنچه که برای این دسته از افراد مهم است ، این است که روند قانونی و روند پزشکی عمل تغییر جنسیت به چه صورت است و اگر قصد داشته باشند که اقدام به عمل تغییر جنسیت و  تطبیق جنسیت خود با تمایلات خود نمایند ، چه اموری را به لحاظ قانونی و پزشکی باید انجام بدهند ؟

برای پاسخ دادن به سوال فوق ، در ادامه این مقاله به بررسی این مطالب می پردازیم که روند قانونی و پزشکی تغییر جنسیت به طور کلی چیست و شرایط خاص پزشکی قانونی برای تایید تغییر جنسیت افراد ترنس شامل چه مواردی است . سپس روند قانونی دریافت مجوز تغییر جنسیت افراد ترنس سکشوال از دادگاه را توضیح داده و در ادامه مجوز شرعی تغییر جنسیت را بررسی خواهیم نمود .

قبل از اینکه روند قانونی و پزشکی تغییر جنسیت را مورد بررسی قرار دهیم ، خوب است که اشاره ای به تعریف اشخاص ترنس ، ترا جنسیتی ، ترانس سکشوال یا TS داشته باشیم . ترنس سکشوال اختلالی است که بر اساس آن ، شخص ترنس عقیده دارد که به جنسیتی غیر از آنچه در واقعیت دارد ، متعلق است . میان احساسات وی با جنسیت وی تناقضی وجود دارد و در واقع ، اگر مرد است ، تمایل دارد در قالب یک زن زندگی کند و اگر زن است ، دوست دارد در قامت یک مرد شناخته شود و این در حالی است که به لحاظ جسمی ، هیچ مشکلی در آلت تناسلی و اندام های خود ندارد .

گاهی برخی افراد تصور می کنند که افراد ترنس یا تراجنسیتی دچار انحراف اخلاقی هستند ؛ در حالی که این موضوع اصلا صحیح نیست و افرادی که دچار اختلال ترنس هستند ، لزوما مرتکب عمل هم جنس بازی در قالب لواط یا مساحقه نمی شوند تا بتوان آنها را مجرم یا گناهکار تلقی کرد . چه بسا افرادی که سال های سال در قالب واقعی خود زندگی کرده و حتی تمایلات روانی خود را از دید نزدیک ترین افراد از جمله خانواده و دوستان خود پنهان کرده باشند .

طبق آنچه گفته شد ، نظر به مشکلات عدیده ای که برای افراد ترنس یا ترنس سکشوال به ویژه از لحاظ روانی ایجاد می شود ، فقها تغییر جنسیت توسط این افراد را تحت شرایطی مجاز می دانند و به لحاظ رویه عملی نیز ، بر اساس قانون حمایت خانواده ، این دسته از افراد پس از گذراندن مراحل پزشکی خاصی می توانند اقدام به عمل تغییر جنسیت نمایند و از آن جهت که این عمل تغییر جنسیت به لحاظ حقوقی و قانونی آثار ویژه ای دارد ، می بایست مجوز تغییر جنسیت توسط دادگاه صالح صادر شود تا بتوان برای تغییر هویت فرد از جمله نام وی نیز اقدامات لازم را انجام داد .

تغییر جنسیت یک عمل پزشکی است که آثار حقوقی خاصی را ایجاد می کند ؛ چرا که تبدیل شدن مرد به زن یا بالعکس ، در احوال شخصیه آن فرد همچون نام کوچک ، میزان ارث ، میزان دیه و مسائلی از این قبیل تغییر به وجود می آورد . به لحاظ قانونی ، انجام دادن عمل تغییر جنسیت در ایران امکان پذیر می باشد و هر فردی که دچار اختلال ترنس باشد می تواند مجوز تغییر جنسیت خود را با داشتن شرایطی ، از دادگاه تقاضا کند .

به استناد بند 18 ماده 4 قانون حمایت خانواده ، درخواست مجوز برای عمل تغییر جنسیت افراد ترنس سکشوال یک موضوع کاملا پذیرفته شده است که در صلاحیت دادگاه خانواده می باشد . در ارتباط با روند قانونی دریافت مجوز تغییر جنسیت باید گفت :

ابتدا شخص متقاضی می بایست به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه نماید و به طرفیت دادگاه خانواده ، دادخواست صدور مجوز تغییر نام و تغییر جنسیت نماید .

در این مرحله ، قاضی دادگاه برای اطلاع از جنبه های تخصصی موضوع ، پرونده فرد ترنس سکشوال را به پزشکی قانونی ارجاع می دهد تا پزشکی قانونی ، متقاضی را ابتدائا به یک روانپزشک خوب ارجاع دهد تا زیر نظر وی مراحل درمانی و تشخیصی لازم را طی کند .

پس از اینکه پزشکی قانونی در خصوص اختلال ترا جنسیتی فرد ، به تشخیص رسید ، می بایست نظریه خود را به پزشکی قانونی ارائه نماید و لزوم یا عدم لزوم انجام عمل تغییر جنسیت را خطاب به پزشکی قانونی ارائه نماید .

در این مرحله پزشکی قانونی نیز نظریه خود را به انضمام نظریه بهترین روانپزشک صلاحیتدار به قاضی دادگاه ارائه می دهد و نظر خود مبنی بر لزوم یا عدم لزوم تغییر جنسیت به لحاظ پزشکی و تخصصی را به قاضی ارائه می نماید و قاضی با عنایت به آن ، حکم قانونی لازم مبنی بر تغییر جنسیت را صادر می نماید که با استناد به آن تغییر نام کوچک امکان پذیر خواهد شد .

لازم به ذکر است که برخی افراد سابقا دوره های روان درمانی و تشخیصی را نزد یک روان پزشک طی کرده اند . در این صورت ، می توانند با استناد به نظریه روان پزشک خود مبنی بر اختلال تراجنسیتی دادخواستی تنظیم و نظریه پزشک را ضمیمه دادخواست خود نمایند .

در این صورت دیگر نیازی به گذراندن دوره درمانی نزد روان پزشک نیست و قاضی دادگاه خانواده پرونده فرد را به پزشکی قانونی ارجاع می دهد و پس از اینکه پزشکی قانونی پرونده متقاضی تغییر جنسیت را تایید نمود ، آن را به قاضی دادگاه ارجاع می دهد تا حکم یا مجوز تغییر جنسیت و تغییر نام فرد را صادر نماید .