شوک شبانه به یارانه‌بگیران

به گزارش 9 صبح، دولت با هدف اجرای عدالت اقتصادی، شناسایی دهک‌های پردرآمد را آغاز کرده و این‌بار «درآمد بالای ۱۰ میلیون تومان» ملاک اصلی حذف یارانه‌ها اعلام شده است؛ تصمیمی که می‌تواند میلیون‌ها خانوار را در تیررس حذف قرار دهد.

موضوع حذف یارانه نقدی این روزها یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌های مردم است، به‌ویژه با توجه به چالش‌های اقتصادی که بسیاری با آن روبه‌رو هستند. دولت در راستای اجرای بندهای قانونی بودجه سال ۱۴۰۴ تصمیم گرفته یارانه سه دهک بالای درآمدی را حذف کند و حداقل حقوق ماهانه را ۱۰ میلیون تومان تعیین کرده است. این تصمیم، تغییر بزرگی در سیاست‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود و طبیعتاً سؤال‌ها و نگرانی‌هایی را به همراه دارد. 

چرا این تصمیم گرفته شده است؟

دولت احتمالاً با هدف کاهش کسری بودجه و تخصیص منابع به بخش‌های دیگر این سیاست را در پیش گرفته است. یارانه‌های نقدی سال‌هاست که هزینه سنگینی برای دولت ایجاد کرده‌اند و حالا با حذف آن برای دهک‌های بالای درآمدی، امیدوارند بتوانند منابع مالی را بهتر مدیریت کنند. اما این تصمیم فقط به مسائل مالی محدود نمی‌شود و اثرات اجتماعی و اقتصادی گسترده‌ای هم به دنبال دارد.

تأثیر بر خانواده‌ها

حداقل حقوق ماهانه ۱۰ میلیون تومان شاید برای برخی کافی به نظر برسد، اما واقعیت این است که با توجه به تورم و افزایش هزینه‌های زندگی—به‌خصوص در شهرهای بزرگ—این مبلغ برای بسیاری از خانواده‌ها، به‌ویژه آن‌هایی که چند نفر را تحت تکفل دارند، جواب‌گو نیست. حالا اگر یارانه نقدی هم حذف شود، فشار مالی روی خانوارهای متوسط و حتی برخی از دهک‌های بالاتر که شاید به آن وابسته بودند، بیشتر می‌شود. این موضوع می‌تواند نابرابری درآمدی را تشدید کند و خانواده‌های آسیب‌پذیر را در موقعیت سخت‌تری قرار دهد.

از طرفی، مشخص نیست دولت چگونه دهک‌های بالای درآمدی را شناسایی کرده است. اگر داده‌ها دقیق یا به‌روز نباشند، ممکن است برخی خانواده‌های متوسط به اشتباه از دریافت یارانه محروم شوند، در حالی که واقعاً به این حمایت نیاز دارند.

اثرات اقتصادی کلان

حذف یارانه‌ها در کوتاه‌مدت می‌تواند به کاهش کسری بودجه کمک کند، اما در بلندمدت ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. وقتی درآمد قابل تصرف مردم کم شود، قدرت خرید آن‌ها هم کاهش می‌یابد و این می‌تواند به کاهش مصرف و در نتیجه کند شدن رشد اقتصادی منجر شود. این موضوع در اقتصادی که با تحریم‌ها، تورم و مشکلات ساختاری دست‌وپنجه نرم می‌کند، ریسک بزرگی است. دولت باید این اثرات را به‌دقت رصد کند و برنامه‌هایی برای حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر در نظر بگیرد.

یک سؤال اساسی

آیا حذف یارانه‌ها واقعاً مشکل اصلی اقتصاد ایران را حل می‌کند؟ یارانه‌ها سال‌ها نقش یک بالشتک را برای کاهش فشار اقتصادی روی مردم بازی کرده‌اند. حذف آن‌ها بدون اصلاحات اساسی در زمینه‌هایی مثل فساد، مدیریت منابع یا ساختار اقتصادی ممکن است فقط یک راه‌حل موقت باشد و نارضایتی اجتماعی را بیشتر کند.