در پی قطعی ‌های مکرر برق در ایران؛ چگونه پایه چراغ خورشیدی(سولار) مناسب انتخاب کنیم؟

انواع پایه چراغ خورشیدی بر اساس طراحی و کاربرد

در صنعت روشنایی شهری، پایه چراغ سولار و پایه چراغ خورشیدی به دلیل استفاده از انرژی پاک، تنوع بالایی در طراحی و کاربری دارند. آشنایی با این انواع کمک می‌کند تا بهترین انتخاب را برای پروژه‌های عمرانی، معابر و فضاهای سبز داشته باشید.

۱. پایه چراغ سولار خیابانی

این مدل برای خیابان‌ها، بزرگراه‌ها و جاده‌ها ساخته شده است. ارتفاع آن معمولاً بین ۶ تا ۱۲ متر است و پنل خورشیدی با زاویه مناسب نصب می‌شود تا حداکثر بازدهی را در جذب انرژی خورشید داشته باشد. این نوع پایه چراغ خورشیدی برای معابر پرتردد بهترین گزینه است.

۲. پایه چراغ سولار پارکی

با ارتفاع کمتر (۳ تا ۵ متر) و طراحی دکوراتیو، مناسب پارک‌ها، پیاده‌راه‌ها و محوطه‌های عمومی است. این نوع پایه چراغ خورشیدی علاوه بر روشنایی، جلوه زیبایی به فضا می‌بخشد.

۳. پایه چراغ سولار دوطرفه یا چندشاخه

دارای بازوهای متعدد برای چراغ و پنل در جهت‌های مختلف، مناسب میادین یا جاده‌های دوطرفه. این نوع پایه چراغ خورشیدی ناحیه بیشتری را با نور یکسان پوشش می‌دهد.

۴. پایه چراغ سولار با پنل یکپارچه

در این مدل، پنل، باتری و چراغ در یک مجموعه قرار دارند و نصب آن سریع‌تر از مدل‌های مجزا است. برای پروژه‌های کوچک یا نصب در مناطق دورافتاده ایده‌آل است.

۵. پایه چراغ سولار هیبریدی

ترکیبی از برق خورشیدی و شبکه شهری که حتی در روزهای ابری یا کم‌نور روشنایی مداوم را تضمین می‌کند. این مدل پایه چراغ خورشیدی مخصوص مناطق با تابش کم است.

۶. پایه چراغ خورشیدی سفارشی‌سازی‌شده

تولید بر اساس مشخصات فنی، ارتفاع، رنگ و طراحی ویژه که توسط شرکت‌هایی مثل روشان‌ سازه عرضه می‌شود. مناسب پروژه‌هایی است که هویت بصری منحصربه‌فردی می‌خواهند.

ساختار پایه چراغ خورشیدی و اجزای اصلی آن

پایه چراغ خورشیدی که در پروژه‌های شهری و محوطه‌سازی به‌کار می‌رود، ترکیبی از فناوری انرژی پاک و طراحی مقاوم است. این سازه طوری ساخته می‌شود که بتواند پنل خورشیدی، منبع نور و تجهیزات الکترونیکی را در ارتفاع مناسب و زاویه بهینه نگه دارد. به‌طور کلی ساختار این نوع پایه شامل بخش‌های زیر است:

۱. بدنه یا ستون اصلی

ستون فلزی که معمولاً از فولاد گالوانیزه گرم یا آلومینیوم مقاوم ساخته می‌شود و در برابر زنگ‌زدگی و شرایط جوی مقاوم است. ارتفاع آن بسته به کاربری — از مدل‌های کوتاه پارکی تا مدل‌های بلند خیابانی — متفاوت است.

۲. پنل خورشیدی (Solar Panel)

در بخش بالایی پایه نصب می‌شود و وظیفه تأمین انرژی برق از طریق تابش خورشید را دارد. زاویه پنل باید متناسب با عرض جغرافیایی محل نصب باشد تا بیشترین بازدهی را داشته باشد.

۳. چراغ (لامپ و هِد لایت)

معمولاً از نوع LED با مصرف انرژی پایین و طول عمر بالا انتخاب می‌شود. در بعضی پایه چراغ‌ های سولار، چراغ به‌صورت یکپارچه با پنل طراحی شده است.

۴. باتری 

در داخل بدنه یا جعبه جداگانه در پایین پایه نصب می‌شود. این باتری انرژی روز را ذخیره کرده و در شب، برق لازم برای روشنایی را تأمین می‌کند. نوع لیتیومی و ژل سربی از گزینه‌های رایج هستند.

۵. کنترلر شارژ (Charge Controller)

یک مدار هوشمند که وظیفه مدیریت شارژ و دشارژ باتری را بر عهده دارد تا از آسیب و کاهش عمر آن جلوگیری شود.

۶. پی یا فونداسیون پایه چراغ

بخش پنهان سازه که با بتن یا صفحه‌پلیت تقویت شده و ثبات و مقاومت در برابر باد و ضربه را تضمین می‌کند.

پنل خورشیدی؛ توان، بازده و سازگاری با موقعیت جغرافیایی

یکی از مهم‌ترین اجزای پایه چراغ خورشیدی، پنل آن است که مستقیماً بر مدت روشنایی و کیفیت نوردهی اثر می‌گذارد. توان پنل برحسب وات (W) مشخص می‌شود و هرچه بالاتر باشد، توانایی شارژ سریع‌تر و تأمین انرژی برای مدت‌زمان طولانی‌تر بیشتر خواهد بود.

بازده پنل نسبت انرژی دریافتی به انرژی خروجی است. پنل‌های مونوکریستال بازدهی بالاتری دارند و در فضاهای محدود یا مناطق با تابش کم آفتاب کارآمدتر هستند، در حالی که پنل‌های پلی‌کریستال در شرایط تابش شدید اقتصادی‌تر محسوب می‌شوند.

برای سازگاری با موقعیت جغرافیایی، زاویه نصب باید با عرض جغرافیایی محل هماهنگ باشد. به‌عنوان مثال:

• برای ایران مرکزی و شمالی، زاویه حدود ۳۰ تا ۳۵ درجه
• برای مناطق جنوبی، زاویه حدود ۲۰ تا ۲۵ درجه

همچنین جهت نصب بهتر است به سمت جنوب جغرافیایی باشد تا بیشترین تابش روزانه دریافت شود.

ظرفیت باتری و مدت زمان روشنایی در طول شب

باتری در پایه چراغ سولار انرژی دریافتی روز را ذخیره می‌کند تا در شب روشنایی مورد نیاز را فراهم کند.

ظرفیت باتری معمولاً برحسب آمپر ساعت (Ah) یا وات‌ساعت (Wh) بیان می‌شود و تعیین می‌کند که چراغ چند ساعت می‌تواند بدون شارژ مجدد کار کند.

• در مناطق گرمسیری یا با روزهای طولانی، باتری با ظرفیت ۲۰ تا ۳۰Ah برای ۱۲ ساعت روشنایی کافی است.
• در مناطق سرد یا ابری، ظرفیت‌های بالاتر (۴۰Ah یا بیشتر) پیشنهاد می‌شود تا افت شارژ جبران شود.

مدت زمان روشنایی به سه عامل کلیدی بستگی دارد:

1. توان چراغ LED (مثلاً 40W یا 60W)
2. ظرفیت واقعی باتری
3. میزان تابش روز قبل

بهینه‌ترین سیستم‌ها با مدیریت هوشمند شارژ و دشارژ، حتی در شرایط ابری می‌توانند روشنایی ۸ تا ۱۲ ساعت مداوم را تضمین کنند.

هزینه نصب و نگهداری در مقایسه با مدل‌های برقی

یکی از مزایای برجسته پایه چراغ خورشیدی نسبت به مدل‌های برقی مانند پایه چراغ لوله ای روشان سازه ، صرفه‌جویی قابل‌توجه در هزینه‌هاست — البته نه‌فقط در مصرف برق بلکه از لحظه نصب تا سال‌ها بعد.

۱. هزینه نصب

• مدل برقی: نیاز به کابل‌کشی زیرزمینی، ترانشه‌زنی، تابلو برق، انشعاب و هماهنگی با شبکه توزیع دارد. این عملیات گاهی ۳۰ تا ۵۰ درصد هزینه کل پروژه را به خود اختصاص می‌دهد.
• مدل خورشیدی: هر پایه به‌صورت مستقل نصب می‌شود و به شبکه برق شهری وابسته نیست. این یعنی حذف کامل هزینه کابل‌کشی و انشعاب.

نتیجه: در پروژه‌هایی با مسافت طولانی یا مسیرهای سخت‌گذر (مثل جاده‌های خارج شهر و پارک‌های بزرگ)، هزینه اولیه نصب پایه چراغ سولار تا نصف مدل برقی کاهش می‌یابد.

۲. هزینه نگهداری

• مدل برقی: تعمیر کابل‌ها، تعویض فیوزها و رفع خرابی‌های ناشی از نوسان برق، هزینه و زمان‌بر است.
• مدل خورشیدی: تنها نیازمند تمیزکردن دوره‌ای پنل‌ها (۲-۳ بار در سال) و در صورت لزوم تعویض باتری (هر ۴ تا ۶ سال یک‌بار) است.

به‌طور متوسط هزینه نگهداری سالانه یک چراغ خورشیدی حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد کمتر از مدل برقی مشابه است.

۳. صرفه‌جویی در مصرف انرژی

• مدل برقی: هزینه برق مصرفی در پروژه‌های گسترده می‌تواند سالانه به میلیون‌ها تومان برسد.
• مدل خورشیدی: استفاده از انرژی رایگان خورشید، این رقم را به صفر می‌رساند و بازگشت سرمایه معمولاً در بازه ۲ تا ۴ سال اتفاق می‌افتد.

توصیه‌های نهایی برای خرید از تولیدکنندگان معتبر مانند گروه مهندسی روشان‌سازه

خرید پایه چراغ خورشیدی یک سرمایه‌گذاری بلندمدت است و کیفیت ساخت، استانداردهای فنی و پشتیبانی پس از فروش، تفاوت‌های بزرگی در عمر مفید و بازده سیستم ایجاد می‌کند. پیش از نهایی‌کردن سفارش، این نکات را در نظر بگیرید:

بازدید از نمونه‌های اجرایی

مشاهده پروژه‌های نصب‌شده توسط تولیدکننده در محیط واقعی، بهترین معیار برای سنجش کیفیت و دوام محصولات است.

شفافیت مشخصات فنی

تولیدکننده معتبر، جزییات فنی محصول را به‌صورت کامل (ارتفاع، ضخامت ورق، نوع پنل، ظرفیت باتری، نوع کنترلر و متریال) اعلام می‌کند و هیچ بخش مبهمی باقی نمی‌گذارد.

پشتیبانی و خدمات پس از فروش

اهمیت پشتیبانی در پروژه‌های شهری بسیار بالاست. ارائه گارانتی معتبر و خدمات تعمیر/تعویض قطعات، یکی از نشانه‌های اعتبار برند است.

سابقه و تخصص فنی

برندهایی مانند گروه مهندسی روشان ‌سازه با سال‌ها تجربه در طراحی و ساخت سازه‌های روشنایی، ضمن رعایت استانداردها، محصولاتی با راندمان بالا و ظاهر زیبا ارائه.