سیدمحمد خاتمی: راه ها را بسته اند اما می گویند در انتخابات شرکت کنید/ خود اصلاحی شاید کم هزینه ترین و بهترین راه باشد

حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمى در جمع اعضاى هیأت رئیسه جبهه اصلاحات ایران گفت: بله، اصلاح طلبان و بسیاری از مردم حق دارند و می خواهند در انتخابات شرکت کنند اما باید روزنه ای وجود داشته باشد که بتوان شرکت کرد.

حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمد خاتمى گفت: وقتى که می گویید در انتخابات شرکت کنید ما می گوییم شما آنها را که نمی پسندید بیرون کرده و از حق شهروندی محروم کرده اید و راهها را بر روی آنها بسته اید.

رئیس جمهور اسبق کشور این سخنان را روز گذشته در جمع اعضاى هیأت رئیسه جبهه اصلاحات ایران که به دیدار وى رفته بودند، بیان کرد.

وى در ادامه این اظهارنظر خود گفت: بله، اصلاح طلبان و بسیاری از مردم حق دارند و می خواهند در انتخابات شرکت کنند اما باید روزنه ای وجود داشته باشد که بتوان شرکت کرد. البته این که اصلاح طلبان بخواهند در انتخابات شرکت کنند یا نه، بستگى به تصمیم جبهه اصلاحات دارد؛ اما بالاخره حکومت باید راه ها را باز کند، حتى راههاى حداقلى و نمی شود همه راهها را بست و باز هم انتظار شرکت گسترده داشت.

خاتمى با بیان این که من بارها دیدگاه خودم را از منظر اصلاح طلبى یادآور شده ام و حتى در مقدمه بیانیه ١٥ ماده ای بیان کرده ام این روند و روال حکمرانی که وجود دارد، نه به نفع مردم است و نه در دراز مدت قابل دوام!، افزود: از سوى دیگر ما نمی خواهیم نظام از پا درآید؛ زیرا همانطور که گفتم براندازی را نه ممکن می دانم و نه مطلوب و حتى معتقدیم بسیاری از کسانى که ادعای براندازی دارند، موفق نمی شوند و اگر هم موفق شوند از جمله با کمک نیروهای خارجی خواهد بود که در این صورت ایران ما دچار هرج و مرج و خسارت های فراوان‌تری خواهد شد و نیز رنج و مصیبتی بر مردم که خواسته اصلى آنها زندگی کردن است، وارد مى شود که به مراتب بیشتر از حال و گذشته خواهد بود و ایران عزیز بیش از پیش آسیب خواهد دید.

رئیس دولت اصلاحات با تأکید مجدد بر این که ما هم با براندازی مخالفیم و هم با نحوه حکمرانی که وجود دارد، گفت: بنابراین به اینجا رسیدیم که خود اصلاحی شاید کم هزینه ترین و بهترین راه باشد. البته به شرطى که حاکمیت نظرات خیرخواهانه دیگران را تحمل کند و دست به اصلاح خود چه در ساختار، چه رویکرد و چه رفتار بزند.

وى اضافه کرد: ولی به نظر می رسد حاکمیت این پیشنهاد خود اصلاحی را هم یک نوع انحراف می داند و با آن نیز برخورد می کند و با شیوه و روشی که ما گفتیم نظام اصلاح شود و بماند و به هم نخورد، موافق نیست. در حالى که اگر خود اصلاحی صورت نگیرد به این معناست که حکومت در میان مدت به سمت خود براندازی پیش خواهد رفت. چرا که این روال حکمرانى، روالی نیست که بتواند تداوم داشته باشد.

خاتمى در ادامه به چرایى شکل گیرى جبهه پرداخت و گفت: یکی از مشکلات اساسی این است که در کشورهایى مثل ما و با این نحوه حکمرانی چیزی به عنوان حزب، سندیکا، صنف به صورت نهادینه جا نیفتاده و به رسمیت شناخته نمی شود.اگر ما حزب و صنف به معناى واقعى داشتیم، دیگرى نیازى به جبهه نبود. سابقه احزاب شاهد این ماجراست؛ آنها یا قدرت ساخته اند و ابزاری در دست قدرت و یا متکی به بیگانه در خارج از کشور، و اگر هم استقلال داشته اند خیلی زود از صحنه خارج شده یا از کار افتاده اند. در حالى که احزاب باید قدرت ساز باشند و نه قدرت ساخته!

وى افزود: ما حزب به این صورت که در نظامهای مردم سالار هست نداریم و چند حزب هم بودند که نتوانستند پا بگیرند چرا که یا مردم به آنها اعتنایی نکردند و خود به خود از بین رفتند و یا حکومت اجازه رشد به آنها نداد. بنابراین به گروههایی با سلایق مختلف اصلاح طلبى که عنوان حزب و یا تشکیلات را دارند، گفته شد بیاییم این پراکندگی را سامان دهیم و گروههایى که به هم نزدیکترند، به طور موقت جبهه تشکیل دهند.

خاتمى با بیان این که جبهه به این معنا نیست که در آن اختلاف وجود ندارد، گفت: همانطور که میان دو حزب و یک جناح هم اختلاف وجود دارد، در جبهه هم اختلاف هست. جبهه ای که در درونش اختلاف نباشد معنا ندارد. اما مهم این است که با تدبیر و عقلانیت کاری کنیم که اختلاف حل شود و به نزاع تبدیل نگردد. البته این کار مهمی است که مدیریت و هیأت رئیسه جبهه باید انجام دهند و ضمن رعایت بی طرفی نسبت به همه افراد و گروهها، اهداف و وجوه مشترک میان آنها را پیدا کرده و به حفظ انسجام و وحدت کمک کنند.

وى تأکید کرد: البته ضمن آن که اختلافات در جبهه را باید به رسمیت شناخت اما یک چارچوب و اصولی هم باید تعریف شود تا بر اساس آن چارچوب هر نوع فعالیتی انجام گیرد، به خصوص در تصمیمات خاص! به این معنا که بحث و صحبت شود و نظرات مختلف با هم برخورد کند و به یک جمع بندی برسد. سپس وقتى جبهه با روشی دموکراتیک به یک جمع بندی با رأی اکثریت رسید، نتیجه آن باید عملی شود. اگر کسى در جبهه برخلاف اصول و معیارها و آن چارچوب عمل کرد، قابل قبول نیست.

خاتمى گفت: وقتی می گویند انسجام، به این معنا نیست که همه تابع یک نظر باشند. اما اگر چارچوبی پذیرفته‌ایم، انسجام و منطق حکم می کند در عمل نظر اکثریت مبنا قرار گیرد و باید انجام شود.

نه این که اگر نظرات افرادی، رأی اکثریت را نیاورد بگویند ما مى رویم و نظر خودمان را انجام می دهیم، این که صحیح نیست و نمى شود فردی بگوید چون این نظر جبهه را قبول ندارم پس خلاف آن را انجام می دهم، این غیر منطقی است.

رئیس دولت اصلاحات ضمن انسجام بخش خواندن مدیریت بهزاد نبوى در جبهه اصلاحات طى دوره قبل گفت: جا دارد در همینجا از آقای نبوی تجلیل کنم، با اینکه ایشان انسانی صاحب نظر و تحلیل در سیاست هستند و سوابق مبارزاتى چه پیش از انقلاب و چه بعد از انقلاب دارند، همواره به عنوان یک انسان فداکار، پیگیر مسائل تشکیلاتی هستند و توانستند نسبت به اختلاف های درون جبهه بیطرفانه و با درایت مدیریت کنند.

وى در خصوص انتخاب رئیس این دوره جبهه اصلاحات گفت: آقای نبوی اگر کنار رفتند به خواست خودشان این کار صورت گرفت. الحمدالله خانم منصوری جایگزین ایشان شدند که فرد توانایی هستند و من مدیریت و تدبیر خانم منصوری را به خوبی می شناسم.

خاتمى در ادامه در پاسخ به درخواست ارائه رهنمودهایى به جبهه خطاب به اعضاى هیات رئیسه گفت: توجه داشته باشید به هرحال این جبهه تشکیل شده است پس تلاش کنید اولا به هیچ قدرتی وصل نباشید و شما خودتان رهنمود ساز باشید و من هم به عنوان یک عضو کوچک جریان اصلاحات نظر خودم را می گویم. توقع من اما این است که جبهه کاملاً مستقل و بدون اتکاء به ارشاد و راهنمایی دیگران تصمیم بگیرد و البته این صلاحیت را هم دارد. در عین حال جبهه باید جستجو کند و ببیند به جز راههای تجربه شده، چه راههای مدنی دیگری برای اصلاحات وجود دارد تا انجام گیرد.