«غربت» و«جوکر ۲»در آستانه توقیف/واکنش دستگاه قضایی چه خواهد بود؟

واکنش ۱۴۰۱ و سقوطی که ساقط نشد

کمتر از دو سال قبل و در 15 دی‌ماه فیلیمو قسمت اول «سقوط» را منتشر کرد. محمدصادق افراسیابی معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا در گفت‌وگو با مهر درباره‌ی مجوز یا عدم مجوز سقوط این نکات را بیان کرد: «سریال سقوط علیرغم بحث در شورای صدور مجوز ساترا با حضور اعضای حقیقی و حقوقی هنوز مجوزش صادر نشده است.»

چند روز بعد ساترا واکنشی رسمی را منتشر کرد که نشان از مکاتباتی میان ساترا و فیلیمو بر سر این سریال می‌داد؛ مکاتباتی که درنهایت به این واکنش ساترا انجامید:

«سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی که نهاد قانونی صدور مجوز تولید و انتشار سریال‌های نمایش خانگی و سایر محتواهای صوتی و تصویری فراگیر در فضای مجازی است، فارغ از محتوا و سایر عناصر این سریال، درخواست توقف انتشار آن را در این مرحله صرفاً به دلیل بی‌اعتنایی سکوی فیلیمو به قانون به دادستانی ارائه داده و منتظر اقدام قانونی دستگاه قضایی است.»

اما این انتظار ساترا از اقدام قانونی دستگاه قضایی ازآن‌جهت است که ساترا ضابط قضایی نیست و برای انجام مأموریت محوله و جلوگیری از تخلفاتی که منجر به اخلال در حقوق مردم و دیگر فعالان و رقبای کسب‌وکار مربوطه می‌شود، گزارش تخلفات را به دستگاه قضایی اعلام می‌کند.

پس از گذشت دو ماه از صدور این بیانیه، فیلیمو آخرین قسمت سقوط را هم پخش کرد و ساترا نتوانست جلوی پخش این سریال را بگیرد؛ اما یک تفاوت میان این واکنش ساترا در دی 1401 و اطلاعیه‌ی شهریور 1403 وجود دارد؛ ساترا حالا با مصوبه‌ی شورای عالی انقلاب فرهنگی وارد درگیری شده است؛ مصوبه‌ای با نام تعیین الزامات ساماندهی حوزه صوت و تصویر فراگیر.

مصوبه‌ی ۱۴۰۲؛ تغییری به نفع ساترا؟

یک سال قبل و در شهریورماه 1402 شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه‌ای را منتشر کرد که بر اساس این مصوبه تنظیم‌گری، صدور مجوز و نظارت شبکه نمایش خانگی به عهده سازمان صداوسیما خواهد بود. شورای عالی انقلاب فرهنگی در مصوبه‌اش چنین آورده:

«مستند به تفسیر شورای نگهبان در خصوص اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسی، مسئولیت تنظیم‌گری، صدور مجوز و نظارت بر رسانه‌های فعال در عرصه صوت و تصویر فراگیر، شامل رسانه‌های «کاربر محور» و «ناشر محور» (VOD) و نیز شبکه نمایش خانگی به‌ویژه تولید سریال‌ها و برنامه‌های تلویزیونی و امثال آن، به عهده سازمان صداوسیما است.»

اطلاعیه‌ها دوباره تنظیم می‌شوند

ازآنجایی‌که ساترا بازوی صداوسیما در ساماندهی حوزه‌ی صوت و تصویر فراگیر نمایش خانگی است و با توجه به نکات این مصوبه؛ ساترا اکنون با دستی پُرتَر واردشده و در تفاوت با واکنشش به سقوط در دی 1401 یک بند را به اطلاعیه‌ی شهریور 1403 اضافه کرد:

«در حال حاضر انتظار می‌رود مراجع قضایی بر اساس مصوبه «تعیین الزامات ساماندهی حوزه صوت و تصویر فراگیر» مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی از هرگونه قانون‌شکنی جلوگیری کنند تا شاهد تکرار اقدامات خلاف قانون نباشیم.»

می‌توان چنین استدلال کرد که صحبت کردن از همراهی ارشاد در عدم صدور مجوز تبلیغات محیطی غربت و جوکر 2 در اطلاعیه‌ی شهریور 1403 به پشتوانه‌ی همین مصوبه است اما در این میان پلتفرم‌ها هم چندان ساکت نیستند هم چندان ساکت نمانده و فیلیمو در سایت خود، واکنشی ضمنی به اطلاعیه‌ی ساترا نشان داده است و در صفحه‌ی جوکر 2 خبر از پخش قسمت جدید این game show  را پس از ایام ماه صفر داده است.

حالا با توجه به این اتفاقات یک سال و چندماهه میان پلتفرم‌ها و ساترا باید دید واکنش قوه‌ی قضاییه چه خواهد بود؟ آیا ماجرای سقوط تکرار خواهد شد و یا این بار مصوبه‌ی ساترا کارساز است؟