آیا نان سنگک سالم تر از نان تست است؟ | مقایسه تغذیه‌ای نان‌های رایج ایران
نان سنگک به‌عنوان گزینه‌ای سنتی و مغذی، در برابر نان تست صنعتی با ظاهر شکیل و مصرف آسان قرار می‌گیرد. اما اگر به ترکیب تغذیه‌ای و تأثیر آن بر سلامت توجه داشته باشیم، سنگک همچنان جایگاه بالاتری خواهد داشت.
مقایسه نان سنگک و نان تست
در میان وعده‌های غذایی ایرانی، نان جایگاه ویژه‌ای دارد و در بیشتر سفره‌های صبحانه، ناهار یا شام حضوری همیشگی دارد. با افزایش آگاهی مردم درباره تغذیه سالم، این سؤال رایج مطرح می‌شود که «کدام نان سالم‌تر است؟» در این میان، دو نوع نان بیش از دیگران مورد توجه قرار گرفته‌اند: نان سنگک سنتی و نان تست که بیشتر در وعده صبحانه یا ساندویچ‌ها استفاده می‌شود. مقایسه تغذیه‌ای این دو نان می‌تواند به ما کمک کند تا انتخاب آگاهانه‌تری داشته باشیم.
نان سنگک؛ سنتی، مغذی و پرفیبر
نان سنگک یکی از قدیمی‌ترین و محبوب‌ترین نان‌های ایرانی است. این نان از آرد کامل گندم (آرد سبوس‌دار) تهیه می‌شود و همین نکته، آن را از بسیاری دیگر از نان‌های صنعتی متمایز می‌کند. سبوس موجود در آرد سنگک منبعی غنی از فیبر، ویتامین‌های گروه B، منیزیم و آهن است. وجود فیبر بالا در نان سنگک باعث ایجاد احساس سیری طولانی‌تر می‌شود و به عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک می‌کند. همچنین این نان به علت داشتن نمایه گلایسمی پایین‌تر (نسبت به نان‌های سفید)، قند خون را به‌سرعت بالا نمی‌برد و برای افراد دیابتی انتخاب بهتری محسوب می‌شود.
نکته مثبت دیگر در مورد سنگک این است که در فرآیند تولید آن از مواد افزودنی یا نگهدارنده استفاده نمی‌شود. در بسیاری از نانوایی‌های سنتی، تنها ترکیبات نان سنگک شامل آرد گندم، آب، نمک و مخمر طبیعی است. از سوی دیگر، برخی نانوایان از خمیر ترش به‌عنوان مایه ورآور استفاده می‌کنند که باعث می‌شود هضم نان آسان‌تر شود.
نان تست؛ صنعتی، خوشمزه ولی نه همیشه سالم
نان تست یا نان سفید، یکی از پرمصرف‌ترین نان‌ها در کشورهای غربی است و در ایران نیز به‌ویژه در وعده صبحانه با کره و مربا یا به‌عنوان نان ساندویچ محبوبیت زیادی دارد. این نان معمولاً از آرد سفید بدون سبوس تولید می‌شود. حذف سبوس از آرد باعث کاهش شدید محتوای فیبر و مواد مغذی نان تست در مقایسه با نان‌هایی مثل سنگک می‌شود.
نان تست معمولاً در کارخانه‌ها تهیه می‌شود و به همین دلیل، به آن مواد نگهدارنده، بهبوددهنده‌ها و گاهی قند و چربی اضافه می‌شود تا نان طعم بهتر و ماندگاری طولانی‌تری داشته باشد. این افزودنی‌ها ممکن است در بلندمدت اثرات منفی بر سلامت داشته باشند، به‌ویژه برای افرادی که دچار دیابت، فشار خون بالا یا اضافه وزن هستند.
نان تست، به‌دلیل داشتن نمایه گلایسمی بالاتر، می‌تواند به‌سرعت سطح قند خون را افزایش دهد. به همین دلیل، برای کسانی که به دنبال کاهش وزن یا کنترل قند خون خود هستند، انتخاب مناسبی به شمار نمی‌آید.
مقایسه تغذیه‌ای: نان سنگک در برابر نان تست
معیار نان سنگک نان تست
نوع آرد آرد سبوس‌دار (کامل) آرد سفید تصفیه‌شده
فیبر زیاد کم
نمایه گلایسمی پایین‌تر بالاتر
افزودنی‌ها ندارد یا بسیار کم معمولاً دارد
مواد مغذی (آهن، منیزیم، ویتامین B) بالا پایین
تأثیر بر قند خون پایدارتر ناپایدارتر
احساس سیری طولانی‌تر کوتاه‌تر
توصیه‌های تغذیه‌ای؛ چگونه انتخاب کنیم؟
اگر به دنبال نانی هستید که در طولانی‌مدت برای سلامتی شما مفید باشد، نان سنگک می‌تواند انتخاب بهتری باشد. این نان به‌ویژه برای افراد مبتلا به دیابت، کسانی که رژیم لاغری دارند یا افرادی که به دنبال تقویت دستگاه گوارش خود هستند، توصیه می‌شود.
با این حال، نان تست نیز در صورتی که از نوع سبوس‌دار تهیه شده باشد و بدون مواد افزودنی باشد، می‌تواند جایگاه مناسبی در رژیم غذایی پیدا کند. توصیه می‌شود نان تست‌های تهیه‌شده با آرد کامل و بدون قند یا چربی اضافه را انتخاب کنید.
در نهایت، مهم‌ترین نکته تعادل است. مصرف نان در هر نوعی، در صورتی که همراه با رژیم متنوع و متعادل باشد و میزان آن کنترل شود، آسیبی به بدن وارد نمی‌کند. اما ترجیح با نان‌هایی است که ارزش تغذیه‌ای بالاتری دارند و کمتر فرآوری شده‌اند.
نظر شما