انعطاف در دفاع، همان همیشگی در حمله؛ خرید عمر مرموش و عبدالقادر خوسانوف به ما چه می‌گوید؟ / ایستگاه تاکتیک

به گزارش 9 صبح؛ سرانجام دوران افت پپ گواردیولا با منچسترسیتی پس از انواع و اقسام حکومت‌ها در فوتبال اروپا طی چند فصل اخیر از راه رسید تا برای اولین بار علامت سوال مهمی پیرامون آینده کاری این نابغه اسپانیایی در منچسترسیتی شکل گیرد.

با توجه به آنچه از شخصیت گواردیولا می‌دانستیم، چندان عجیب نبود اگر او در عملیاتی انتحاری به دنبال جذب چند بازیکن مهم و گران قیمت در فصل نقل و انتقالات زمستانی بیفتد. در عمل نیز این اتفاق رخ داد و تا این لحظه، به احتمال فراوان، او توانسته دو خرید مهم و البته گران قیمت را نهایی کند. دو خریدی که یکی در خط دفاع و دیگری در خط حمله رخ داده که هر یک می‌تواند بیانگر نکات فنی مهمی در تفکرات سرمربی اسپانیایی باشد. در این یادداشت فنی مطابق روال همیشه به بررسی این دو خرید خواهم پرداخت و به شما خواهم گفت که این دو بازیکن هر یک چه ویژگی‌های فنی دارند و چرا پپ گواردیولا درخواست خرید آن‌ها را در زمستان داشته است.

عبدالقادر خوسانوف

خریدهای «برند» پپ گواردیولا در خط دفاعی، همواره طی دوران حضورش در منچسترسیتی شهره عام و خاص بوده و من نیز بارها از لحاظ فنی به این موضوع پرداخته‌ام (بررسی فنی خرید گواردیول). این بار اما سرمربی اسپانیایی ترجیح داده تا مدافع میانی را جذب کند که دست کم روی کاغذ چندان مورد توجه و حتی شناخت هواداران فوتبال واقع نشده است. این شاید یکی از معدود خریدهای ناشناس گواردیولا در پست دفاع میانی در منچسترسیتی بوده باشد. بررسی فنی ویژگی‌های مدافع ازبکستانی نیز این عجیب بودن را بیشتر می‌کند چرا که احتمالا برای اولین بار ما شاهد هستیم پپ گواردیولا دست روی مدافعی گذاشته، که بازی با توپ، نقطه قوت اصلی‌اش محسوب نمی‌شود (دست کم در زمان خرید). همین مسئله مطالعه فنی روی خوسانوف را برای تاکتیک نویسان طی چند روز اخیر در سراسر دنیا بسیار جالب توجه کرده.

مطابق روال همیشه برای شروع بحث فنی به سراغ داده‌های فنی پیشرفته می‌روم. برای مطالعه سبک بازی خوسانوف، من شش داده فنی پیشرفته را انتخاب کرده‌ام که می‌توانند تصویر شفافی از توانایی‌ها و نقاط قوت و ضعف این مدافع ازبکستانی در اختیار ما قرار دهد. داده نخست تعداد لمس توپ است. داده دوم «Progressive Pass» است. داده‌ای که بارها درباره آن صحبت کرده‌ام و به پاسی اطلاق می‌شود که حداقل 10 متر طول داشته باشد و حداقل 25 درصد از مسافت باقی مانده تا دروازه حریف را طی کند. داده سوم «Progressive Carries» است و به حمل توپ‌هایی اطلاق می‌شود که حداقل 10 متر طول داشته باشد و حداقل 15 درصد از مسافت باقی مانده تا دروازه حریف را طی کند. 

داده چهارم درصد پیروزی در نبردهای هوایی و داده پنجم نبردهای یک در برابر یک بازنده شده در برابر حریف است. در نهایت داده آخر نیز « % of Dribblers Tackled» است. داده‌ای که به می‌گوید یک بازیکن تا چه اندازه توانسته با تکل‌های خود به طور موثر سد راه بازیکن صاحب توپ و پیش‌رونده شود (بر حسب درصد). مطابق روال همیشه داده‌ها را نیز بر اساس «Percentile» (صدک) مشخص کرده‌ام تا بهتر بتوانیم به مقایسه کیفیت خوسانوف در هر یک از این داده‌ها با دیگر بازیکنان هم‌پستش در هفت لیگ مطرح اروپایی بپردازیم. به عنوان مثال وقتی می‌گوییم خوسانوف از حیث داده فنی «Progressive Pass» در صدک 53 اُم قرار دارد، به این معنی است که این بازیکن از 53 درصد بازیکنان هم‌پستش در لیگ‌های مطرح اروپایی وضعیت بهتری از حیث این داده فنی داشته. حالا به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت خوسانوف را از حیث این شش داده فنی پیشرفته در یک سال گذشته و در بین هفت لیگ معتبر اروپایی نشان می‌دهد.

وضعیت از لحاظ فنی بسیار جالب توجه است. همان‌طور که در شروع بحث اشاره کردم، برای اولین بار ما با مدافعی در رویکرد فنی پپ گواردیولا در سیتی طرف هستیم، که نقطه قوت اصلی‌اش، کار با توپ نیست. می‌بینیم که خوسانوف در لانس مدافعی است که در عقب زمین بسیار کمتر از دیگر مدافع اصلی تیم (کوین دانسو) صاحب توپ می‌شود و در طول 90 دقیقه لمس توپ انجام می‌دهد. او در این پارامتر تنها از 34 درصد مدافعان میانی در هفت لیگ معتبر اروپایی بهتر عمل کرده. همچنین می‌بینیم که این بازیکن از لحاظ کنش‌های پیش‌رونده (Progressive) نیز به عنوان یک مدافع میانی وضعیت ایده‌آلی ندارد. از لحاظ حمل توپ‌های پیش‌رونده که عملکرد او افتضاح مطلق است و تنها از 3 درصد مدافعان میانی در لیگ‌های مطرح اروپایی توانسته بهتر عمل کند. از لحاظ پاس‌های پیش‌رونده اما وضعیت بهتر است و او در صدک 53 قرار گرفته که باز هم از ایده‌آل‌های گواردیولا فاصله زیادی دارد.

در نقطه مقابل اما در داده‌هایی که مربوط به دفاع کردن می‌شود، می‌بینیم خوسانوف عملکرد بسیار خوبی از خود در لانس نشان داده. او به طور میانگین در هر بازی تنها 0.24 از نبردهای رو در رو با بازیکنان حریف را واگذار کرده که او را در صدک فوق العاده 83 از این حیث جای داده. خوسانوف همچنین به خوبی توانسته با استفاده از توانایی خود در تکل زدن، سد راه مهاجمان تکنیکی و صاحب توپ حریف شود و با 75 درصد موفقیت در این حوزه، خودش را در صدک استثنایی 90 اُم جای دهد. وقتی پای نبردهای هوایی نیز در میان باشد، خوسانوف حرف برای گفتن دارد. مدافع ازبکستانی حدود 65 درصد از نبردهای هوایی خود را با موفقیت پشت سر گذاشته که باعث شده در صدک خوب 73 اُم قرار گیرد.

تحلیل مجموع این شش داده به ما می‌گوید که دست کم در این لحظه، خوسانوف، متفاوت‌ترین مدافع جذب شده توسط گواردیولا در سیتی بوده. جوان ازبکستانی خلاف دیگر مدافعان جذب شده توسط گواردیولا، در لحظه خرید، یک متخصص در کار با توپ محسوب نمی‌شود. گرچه او تنها 20 ساله است و از این لحاظ علی‌الخصوص زیر نظر گواردیولا می‌تواند بسیار پیشرفت کند اما در لحظه خرید یک متخصص این حوزه محسوب نمی‌شود (بر خلاف دیگر خریدهای گواردیولا در خط دفاعی). در نقطه مقابل اما می‌بینیم که او در پارامترهای تدافعی فوق‌العاده است. خوسانوف مدافعی بسیار مستحکم است که فیزیک قدرتمندی دارد و در تمامی کنش‌های تدافعی (تکل، قطع توپ و ...) همواره بهترین عملکرد را طی یک سال گذشته در لانس از خود نشان داده. عبور کردن از خوسانوف برای هر بازیکنی در لیگ فرانسه تا اینجا کار دشواری بوده. به نظر می‌رسد اوضاع آشفته سیتی و آسیب‌پذیر بودن بیش از همیشه این تیم در خط دفاعی در برابر حملات حریف، باعث شده تا گواردیولا این بار رو به مدافع میانی بیاورد، که در شروع کارش، اتفاقا یک متخصص در کنش‌های تدافعی باشد.

عمر مرموش

خلاف خوسانوف، خرید گواردیولا در خط جلو، همان ویژگی‌های فنی را دارد که از این سرمربی انتظار داریم. بازیکنی که از لحاظ فنی می‌تواند در تمامی پست‌های خط جلو به میدان رود و در هر یک نیز نقش‌های متفاوتی را عهده‌دار شود. او در مجموع کنش‌های تهاجمی توانایی بسیار خوبی دارد و این مسئله دست گواردیولا را در خط جلو می‌تواند بازتر از گذشته کند.

برای درک بهتر این موضوع نیز پنج داده فنی پیشرفته را برای مطالعه سبک بازی مرموش انتخاب کرده‌ام. داده اول و دوم «Progressive Pass» و «Progressive Carries» است که در همین یادداشت در موردشان توضیح دادم. داده سوم تعداد لمس توپ است و داده‌های چهارم و پنجم نیز «xG» (توضیح مفصل فنی) و «xA» (توضیح مفصل فنی) است. حالا به تصویر زیر دقت کنید که وضعیت مرموش را از حیث این پنج داده فنی در یک سال گذشته و در بین مهاجمان هفت لیگ معتبر اروپایی نشان می‌دهد.

ما با بازیکنی همه کاره در خط جلو طرف هستیم. بازیکنی که در کنش‌های پیش‌رونده یک متخصص است (در حمل توپ وضعیت او استثنایی است)، تکنیک بسیار خوبی دارد، به خوبی با لمس توپ مداوم در یک سوم تهاجمی در جریان بازی قرار می‌گیرد و در عین حال هم می‌تواند در نوک خط حمله در موقعیت گلزنی قرار گیرد (xG) و هم این که می‌تواند با پاس‌‌های خود هم‌تیمی‌هایش را در موقعیت گلزنی بهتر و باکیفیت‌تر قرار دهد و تیمش را به امکان گلزنی بهتر سوق دهد (xA). تمامی موارد، همه آن چیزی است که گواردیولا از بازیکنان خط جلو خود توقع دارد. این که آن‌ها تبدیل به بازیکنانی همه‌کاره در تمامی نقاط خط جلو شوند. این مسئله مرموش را می‌تواند نسبت به بازیکنی همچون دوکو و یا حتی گریلیش، تبدیل به بازیکنی جذاب‌تر برای پپ گواردیولا کند.

نابغه اسپانیایی سخت‎‌ترین دوران خودش را در سیتی طی می‌کند. شیوخ محترم این بار نیز همچون همیشه پشت سرمربی خود را خالی نکردند و آنچه او درخواست کرده، بی کم و کاست در حال انجام هستند. هنوز هم زمزمه‌های چند خرید دیگر به گوش می‌رسد که می‌تواند دست گواردیولا را بازتر هم بکند. باید منتظر ماند و دید با این خریدها، آیا گواردیولا می‌تواند فصل تیمش را نجات دهد یا این که اوضاع همچنان برای او بد پیش خواهد رفت.

*داده‌های فنی پیشرفته از کمپانی مرجع Opta و Fbref استخراج شده است.

منبع: طرفداری